Dienst met ondertiteling
Uitleg bij de liturgie en de gebeden
Welkom
Lied 216 (Dit is een morgen als ooit de eerste)
Bemoediging en groet
Welkom iedereen.
Aan het begin van deze viering spreken wij uit dat wij hier bij elkaar zijn
in het besef, het vermoeden, het hopen
dat wij allen gedragen worden door de Eeuwige.
En zo klinken oud vertrouwde, oud-vreemde woorden dat
Onze hulp is in de naam van de Heer die hemel en aarde gemaakt heeft,
Die trouw houdt tot in eeuwigheid en niet loslaat het werk van zijn handen.
En daarom groeten wij elkaar:
Vrede zij u van God die voor ons is als een vader, als een moeder
En van Jezus Christus onze Heer.
Amen.
Lied 283 (In de veelheid van geluiden)
Inleiding op de dienst
Een dienst met ondertiteling – zo hebben we deze vriendendienst wat ambitieus genoemd. Niet alleen voor mensen die wat minder vertrouwd zijn met een kerkdienst, maar zeker ook voor de mensen die hier wekelijks zitten zouden de ondertitelingen welkom zijn. Want een kerkdienst bevat heel wat elementen die we in het daagelijks leven niet tegen komen en die daarom niet vanzelfsprekend zijn.
Maar nu is het probleem met een ondertiteling, dat het veronderstelt dat er iets duidelijks te vertalen valt. Bij een film bijvoorbeeld, is de ondertiteling de vertaling. Min of meer een op een wordt dan de betekenis van de ene naar de andere taal gezet. Maar met een kerkdienst zal dat niet lukken. En dat komt, omdat we in een kerkdienst het over dingen hebben, die niet eenduidig en grijpbaar zijn. We hebben het over een mysterie en dat mysterie kunnen we bezingen, benaderen, eromheen dolen met onze woorden en gedachten. Maar grijpen, precies vertalen wat het te betekenen heeft – dat gaat niet. Het is een beetje als met kunst, met muziek of met poezie – het mysterie heeft je te pakken, het raakt je of niet. En te veel uitleg, analyse en commentaar op zo’n muziekstuk kan soms de betovering die je in z’n greep houdt kapot slaan.
En toch helpt het natuurlijk soms wel. Wanneer ik door een kunstmuseum loop met zo’n headset dat mij iets uitlegt bij een kunstwerk, dan zie ik meer dan ik ervoor zag.
We willen vandaag proberen om de balans te houden tussen ondertiteling en geen ondertiteling. Tussen uitleg bij onderdelen van de liturgie en ruimte voor de liturgie zelf. De balans tussen woorden en beelden die het mysterie willen benaderen en ruimte voor het mysterie zelf. Dat het ons te pakken heeft in plaats van andersom.
Gebed om de nood in de wereld
Na de belofte van het begin van de dienst, dat God ons allen omvat en ons niet laat vallen, zullen we nu het gebed om de nood in de wereld bidden. We bidden om de nood in de wereld vanuit het besef dat het lijden van welk schepsel dan ook niet los staat van ons. Dat we nooit vrede hier zullen vinden wanneer de vrede elders ontbreekt. Met het gebed roepen we dit God, maar vooral ook onszelf, te binnen. Het gebed om de nood sluiten we af met het lof zingen van God. Ondanks al het lijden in de wereld, in ons eigen leven, blijft ook de hoop dat goedheid, liefde en barmhartigheid sterker zijn dan alles wat de goede schepping kapot maakt.
Laten we zo God aanroepen om de nood in de wereld en in een adem Gods naam prijzen want zijn barmhartigheid kent geen einde.
Heer, onze God,
Om de mensen die alles kwijt raken
komen wij tot U.
Mensen die geen dak meer boven het hoofd hebben.
Mensen die geliefden hebben verloren.
Mensen wiens lijf en ziel verminkt is geraakt.
Om de mensen en hun wanhoop komen wij tot U.
Ontferm U.
Heer onze God,
Om de mensen die hun geloof in het goede zijn verloren
komen wij tot U.
Om de kinderen die niets anders dan geweld leren.
Om de volwassenen die alleen verkeerde keuzes konden maken.
Om de ouderen waarvoor niemand meer zorgt.
Om de mensen die zijn kapot gemaakt komen wij tot U.
Ontferm U.
Heer onze God,
Omdat we weet hebben van een andere wereld komen wij tot U.
Een wereld waar de liefde niet ontbreekt.
Waar de hoop niet sterft.
Waar het goede leven herinnering en toekomst is.
Omdat we verlangen naar een wereld
waar liefde en vriendschap bloeien.
Waar mensen zich over elkaar ontfermen.
Een wereld waarmee Gij ons lokt,
waarmee Gij de hemel open breekt.
Om deze wereld komen wij tot U, tot elkaar,
om deze wereld zingen wij ons de vreugde te binnen.
Amen.
Zingen Glorialied 309a (God alle eer)
Inleiding op de Schriftlezingen
In een kerkdienst lezen we telkens uit het Oude of Eerste Testament en het Nieuwe of Tweede testament. Het Eerste testament is ook de bijbel van het Jodendom, ja zelfs de Islam kent vele teksten die aansluiten op de bijbelteksten. Het Tweede of Nieuwe testament bevat de verhalen en teksten rond de Joodse rabbi Jezus van Nazareth.
Vandaag lezen we over vriendschap en gekend zijn. We lezen juist uit deze oude, heilige teksten, omdat we denken dat het ook een woord voor ons is. Dat het ondanks de vreemde cultuur en oude verhalen of juist omdat die teksten zo oud zijn en al eeuwenlang mensen inspireren, dat die teksten ook ons vandaag iets te zeggen hebben. Soms moeten we wel goed luisteren, zelfs voorbij de woorden. Want God spreekt niet rechtsstreeks. En toch ook weer wel. Want soms is er een woord, een gedachte die raakt. Alsof het precies voor jou bedoelt was.
Gebed om de Geest
Om deze ervaring bidden wij, om dit te ervaren stellen we ons open en maken we ruimte voor het bidden om Gods Geest.
Laat ons stil worden voor God.
Eeuwige,
zoveel stemmen in ons en om ons heen.
Zo veel meningen. Zo veel keuzes.
Soms wordt het ons te veel,
al dat lawaai aan woede, verontwaardiging,
al die kilte van onvriendelijkheid en zakelijkheid,
al die teleurstellingen, al die gebarsten dromen.
Eeuwige,
Laat ons door de oude verhalen horen waar het op aankomt in het leven.
Roep in ons wakker het verlangen naar vrede.
Wek onze zachtheid weer om te leven van de hoop.
Amen.
Lied 331 (Roep onze namen)
1e Bijbellezing: Psalm 139:13-18
Lied 920 (Gij hebt, o God, dit broze bestaan gewild)
2e Bijbellezing: Lucas 19:1-10
Zingen Lied 186 (Er is geen plaats)
Overdenking
Stilte
Meditatief orgelspel
Voorbeden, Stil gebed, Onze Vader
Goede God,
wij danken U,
omdat wij in een wereld met zo veel geweld en strijd,
toch niet verleerd zijn om van vrede te dromen.
Wij danken U,
omdat wij in een wereld waar zo veel egoisme heerst,
toch de onbaatzuchtige liefde telkens weer tegen komen.
Wij danken U,
U, omdat we geloven, soms vermoeden, soms hopen,
dat U op een of andere manier aanwezig bent
waar het kwade zich ten goede keert.
Waar de onmogelijke droom van uw koninkrijk soms, voor even, waar wordt.
Goede God,
Wij bidden voor en denken aan mensen die eenzaam zijn.
Die geen vriend naast zich hebben.
Kinderen en jongeren die een beste vriend of vriendin missen.
Mensen voor wie familie vooral strijd, maar geen vriendschap betekent.
God, help ons om werkelijk vriend te worden, van de mensen naast ons.
En wees aanwezig als een kracht die blijft hopen op verzoening.
Goede God,
wij bidden voor en denken aan de mensen in Myanmar.
Dat er oplossingen voor vrede worden gevonden.
We denken aan de mensen rond ons heen
Onze vrienden die ziek zijn, verdrietig
die soms niet meer weten hoe verder.
Wij die soms zelf deze mensen zijn.
Luister in de stilte naar wat in ons omgaat
Onze Vader…
Gesprek met de “kleine vrienden” (Kinderkring) en aansteken van het kaarsje van de “vriendenkring”
Collecte
Nu zullen er twee collectezakken rond gaan en zal geld worden ingezameld voor de diaconie en voor de plaatselijke kerk. Voor mensen in nood ver weg en dichtbij en voor het voortbestaan van deze plaatselijke kerkgemeenschap. Dit doen we omdat er niet alleen met woorden, maar ook met daden – ook wel van financiele aard – wegen naar vrede bewandeld worden. De twee collectes zijn dan ook van harte bij u aanbevolen.
Slotlied 423 (Nu wij uiteengaan)
Wegzending & Zegen
We zijn aan het einde gekomen van deze viering. Er is straks koffie en thee, gelegenheid om bij en na te praten.
Maar dan gaan we weer alleen verder, naar ons huis en onze eigen levensopdracht. Gedragen en gesterkt gaan we, gezegend door God
Moge Gods liefde u omgeven,
zijn trouw u dragen en
zijn vrede uw hart vervullen,
bij al uw streven God en de mensen van dienst te zijn.
Amen.